Σίφνος, η μάγισσα των Κυκλάδων!-Ψάξε στο τσελεμεντέ να βρεις τη συνταγή.
-Τη βρήκα. Εύκολη φαίνεται!
Από μικρός είχα μάθει πως τα βιβλία με τις συνταγές μαγειρικής τα λέμε τσελεμεντέδες. Μεγάλος πια διάβασα κάπου για το Νίκο Τσελεμεντέ που στα 1910 κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο με συνταγές και γνώρισε την Ελληνική κουζίνα και έξω από τα σύνορα της τότε μικρής μας χώρας. Έτσι στην Ελλάδα καθιερώθηκε κάθε τέτοιο βιβλίο να λέγεται τσελεμεντές, ανεξάρτητα ποιος το έγραψε.
Ο Νίκος Τσελεμεντές καταγόταν από τα Εξάμπελα, ένα από τα χωριά ενός μικρού νησιού του Αιγαίου. Της Σίφνου των Δυτικών Κυκλάδων.
Από το ίδιο νησί κατάγονταν και δύο ακόμα άνθρωποι των γραμμάτων. Ο ποιητής Αριστομένης Προβελέγγιος και ο Ιωάννης Γρυπάρης.
Για τη Σίφνο δε γνώριζα τίποτα, πέρα από το όνομά της μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν ασχολούμενος με τη Λαογραφία και κυρίως με την παραδοσιακή μουσική, έψαξα και βρήκα τα βιβλία του Αντώνη Τρούλλου. Τα βιβλία τα πήρα από τον ίδιο πηγαίνοντας να τον βρω στο σπίτι του στον Πειραιά. Δάσκαλος από την Απολλωνία της Σίφνου ασχολήθηκε από νωρίς με τη λαογραφία της πατρίδας του και έγραψε αρκετά βιβλία. Μέσα από τα βιβλία εκείνα γνώρισα ένα ενδιαφέρον και όμορφο νησί και μου γεννήθηκε η επιθυμία να το επισκεφτώ, επιθυμία που έγινε πραγματικότητα περίπου 30 χρόνια μετά. Το 1995, στο σχολείο που δούλευα ετοιμάσαμε πολιτιστικές εκδηλώσεις με θέμα τα Αιγαιοπελαγίτικα νησιά. Πρότεινα τότε, αντί για θεατρικό να αναβιώσουμε το έθιμο του Κλύδωνα με βάση το κείμενο από το βιβλίο του Αντ. Τρούλλου. Στην εκδήλωση παραβρέθηκε και ο ίδιος με τη γυναίκα του και φάνηκε πως του άρεσε και συγκινήθηκε.
Το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου σε ένα κάμπινγκ της Πελοποννήσου που έκανα τις διακοπές μου, συνάντησα τυχαία ένα φίλο από τα φοιτητικά μου χρόνια και κάναμε παρέα για αρκετές μέρες. Σε μια κουβέντα μου είπε το εξής: « Στη Σίφνο να πας να δεις υπέροχους ανθρώπους! Όταν είχαμε πάει διακοπές, πήγαμε σε μια ταβέρνα και ζητήσαμε ρεβίθια. Ο ταβερνιάρης μας είπε πως του είχαν τελειώσει αλλά σίγουρα είχε η απέναντι ταβέρνα και μας έδειξε που (!!!)». Αν και μου έκανε μεγάλη εντύπωση αυτή η κουβέντα ήμουν λίγο επιφυλακτικός, αν και δεν είχα λόγο, παρά μόνο πως αυτά τα πράγματα δεν γίνεται να συμβαίνουν σε αυτό τον τόπο. Γράφτηκε όμως στο μυαλό μου.
Πριν λίγα χρόνια η κόρη μας με τις φίλες της πήγαν στη Σίφνο για λίγες ημέρες και πολύ τους άρεσε το νησί. Όλα συνηγορούσαν για ένα ταξιδάκι εκεί.
Για το φετινό καλοκαίρι είχαμε προγραμματίσει με τους φίλους μας ένα μεγάλο γύρο της Ρουμανίας με τα αυτοκίνητά μας. Ένα πρόβλημα υγείας όμως μας ανάγκασε να ακυρώσουμε το ταξίδι. Ο φίλος έπρεπε να κάνει μια επέμβαση που ευτυχώς πήγε καλά.
Σκεφτήκαμε να διαθέσουμε 5-6 μέρες κάπου στην Ελλάδα και αρχίσαμε να σκεφτόμαστε τα νησιά. Αναπόφευκτα ήρθε και η Σίφνος στο νου και ήταν αυτή που επικράτησε στο τέλος. Άρχισε η γνωστή πυρετώδης διαδικασία. Το πληκτρολόγιο πήρε φωτιά για άλλη μια φορά. Το δωμάτιο στην Αγία Μαρίνα στις Καμάρες, το λιμάνι του νησιού, βρέθηκε σε πολύ καλή τιμή, τα εισιτήρια για το πλοίο αγοράστηκαν, οι οδηγοί κατέβηκαν από τη βιβλιοθήκη και λίγες μέρες μετά ήμασταν έτοιμοι γα τη Σίφνο, το νησί που σκεφτόμουν τόσα χρόνια και ήρθε η ώρα να το δούμε από κοντά. Και δεν μας απογοήτευσε καθόλου. Ίσα-ίσα που μας καταγοήτεψε!!
Η Σίφνος κατοικήθηκε από πολύ νωρίς από Πελασγούς και αργότερα Μινωίτες. Γνώρισε την πρώτη μεγάλη της ακμή στην Πρωτοκυκλαδική εποχή (3η χιλιετία π.Χ.), ενώ στα Μυκηναϊκά χρόνια φτιάχνονται οικισμοί σε οχυρές θέσεις, όπως αυτή του Αγίου Αντρέα. Στα Αρχαϊκά χρόνια το νησί αποκτά μεγάλο πλούτο από τα σπλάχνα της Άργυρος και Χρυσός είναι τα καλούδια της. Ο Θησαυρός των Σιφνίων στους Δελφούς ήταν από τους πιο πλούσιους και εντυπωσιακούς. Στα μεταγενέστερα χρόνια η πορεία της είναι λίγο πολύ κοινή με των άλλων νησιών. Αθηναϊκή Συμμαχία, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί και Λατίνοι του Μάρκου Σανούδου. Στα 1307 ο Ισπανός Γιαννούλης Ντα Κορόνια κατέλαβε το νησί και ανακηρύχθηκε ανεξάρτητος ηγεμόνας του νησιού, φτιάχνοντας οχυρούς οικισμούς για την αντιμετώπιση των άλλων λατίνων διεκδικητών για να περάσει στα 1465 στους Γκοτζαντίνι μέχρι το 1566 που την κατέλαβαν οι Τούρκοι. Η Τουρκοκρατία υπήρξε άλλη μια περίοδος ακμής με προξενεία Ευρωπαϊκών χωρών και ανάπτυξη των γραμμάτων με αποκορύφωμα τη δημιουργία της Κοινής Σχολής το 1687 που απέκτησε μεγάλη φήμη σε όλο τον Ελλαδικό χώρο και λειτούργησε με διάφορα ονόματα και σε διάφορους χώρους μέχρι και αρκετά χρόνια μετά την επανάσταση του 1821 και τη σύσταση του Ελληνικού Κράτους.
Πέμπτη 4 Ιουλίου, στις 6 το πρωί ξεκινάμε από το σπίτι μας για το λιμάνι του Πειραιά. Στις 7.25 το ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ξεκινά το ταξίδι του στις Δυτικές Κυκλάδες. Αφήνει αριστερά μας το πρώτο από τα Κυκλαδονήσια, την Τζια και βάζει γραμμή για το Μέριχα, το λιμάνι της Κύθνου.
Εκεί ξεφορτώνει και φορτώνει κόσμο, αυτοκίνητα και εμπορεύματα και φεύγει. Περνά το στενό ανάμεσα στην Κύθνο και τη Σέριφο και προσεγγίζει
το Λιβάδι, το λιμάνι του δεύτερου από τα βορειοανατολικά. Η ίδια διαδικασία επαναλαμβάνεται και εκεί και ξεκινάμε για Σίφνο.
(συνεχίζεται)
